بررسی و مقایسه توسعه یافتگی مناطق روستایی استان‌های ایران

روند توسعه‌یافتگی در کشورهای مختلف جهان دارای مراتب گوناگون است، به‌طوری‌که بر‌اساس شاخص‌های مختلف، کشورها به طبقات متفاوتی نظیر توسعه‌یافته، نسبتاً توسعه‌یافته، در حال‌توسعه و توسعه‌نیافته تقسیم‌بندی می‌شوند. در داخل یک کشور نیز روند توسعه‌یافتگی بین استان‌ها، شهرها و مناطق روستایی مختلف یکسان نمی‌باشد و دارای طبقات متفاوتی است. پژوهش حاضر درصدد سنجش و رتبه‌بندی سطح توسعه‌یافتگی مناطق روستایی استان‌های مختلف کشور در دو مقطع زمانی 1383 و 1393 و همچنین پاسخگویی به این پرسش اساسی است که آیا شدت نابرابری مناطق روستایی بین استان‌ها بعد از یک‌دهه تغییر یافته است یا خیر. بدین منظور از 67 شاخص توسعه روستایی و همچنین دو تکنیک تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی استفاده شده است. نتایج حاصل از یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که در سال 1383 تعداد 9 استان توسعه‌یافته، 3 استان نسبتاً توسعه‌یافته، 4 استان کمتر توسعه‌یافته، 5 استان توسعه‌نیافته و بقیه ناهمگن بوده‌اند. در حالی‌که در سال 1393 تعداد 8 استان توسعه‌یافته، 5 استان نسبتاً توسعه‌یافته، 6 استان کمتر توسعه‌یافته، 6 استان توسعه‌نیافته و بقیه ناهمگن شناخته شدند. همچنین شدت نابرابری در بین مناطق روستایی استان‌های کشور بعد از یک دهه کمتر شده است، به‌طوری که درصد تغییرات نابرابری برابر با 017/0 می‌باشد. بنابراین توصیه می‌گردد افزایش تولید و رشد بخش کشاورزی در کنار مقوله توزیع صحیح درآمد و خدمات رسانی رفاهی به مناطق روستایی در دستور کار مسئولین امر قرار گیرد.